Wokół ciągle ,,nowy rok, nowe postanowienia”. Z każdym kolejnym rokiem rosną oczekiwania i ciągle za czymś biegniemy, coraz szybciej i szybciej, bo przecież XXI wiek ciągle daje więcej i więcej. Jesteśmy, my ludzie, przyzwyczajeni do uzyskiwania wszystkiego w trybie natychmiastowym. Błyskawiczne przelew, ekspresowa przesyłka, formalności załatwiane w 3 minuty i to bez wychodzenia z domu.
Czy WSZYSTKO da się zrobić szybko?
Czy da się szybko zaufać?
Czy da się szybko zbudować relację?
Czy da się szybko wyciszyć?
Czy da się szybko zrelaksować?
Czy da się szybko poczuć pewnie i bezpiecznie?
Czy da się szybko cieszyć?
Czy da się szybko smucić?
Czy da się szybko cierpieć?
Czy da się szybko złościć?
Czy da się szybko polubić?
Czy da się szybko pokochać?
Czy da się szybko kochać?
Czy da się szybko wybaczyć?
Czy da się szybko zrozumieć?
Czy da się szybko przyzwyczaić?
Nie.
Są rzeczy, których nie da się zrobić szybko. Całe szczęście, bo dzięki temu można bardziej doświadczać oraz lepiej zrozumieć.
Dotyczy to również NAUKI.
Nauka to proces, który wymaga czasu, systematyczności, zaangażowania, urozmaicenia. Aby mogły dziać się wielkie rzeczy to niezbędne są dobrze przepracowane podstawy. Pies musi mieć możliwość poszerzania swojej wiedzy oraz zdolności stopniowo, etapami, krok po kroku w trakcie treningów w różnych środowiskach. Poprzez regularną zaplanowaną praktykę pies jest w stanie wykonywać zadania o coraz większym poziomie trudności. Z czasem nabiera wprawy, czyli biegłości w wykonywaniu polecenia bez konieczności zastanawiania się. Dochodzi do powstania pamięci mięśniowej oraz skojarzeń. Spokojnie wyuczone i przepracowane zachowanie jest dla psa łatwiejsze do odtworzenia w nowej sytuacji, nawet po długim czasie nieużytkowania danej umiejętności. Dzieję się tak, ponieważ pozytywnie zbudowany nawyk jest na tyle mocny, że staje się odruchem aktywizującym pozytywne skojarzenia. Niekiedy pojawia się konieczność krótkiego przypomnienia poprzez danie psu wskazówki, ale jest to etap przejściowy i zdecydowanie krótszy niż cały proces nauki. Dlatego warto uczyć psa różnych umiejętności, bo na pewnym poziomie kształcenia może zdarzyć się, iż wcześniej nabyta przez psa umiejętność pozwoli szybciej osiągnąć sukces podczas nauki kolejnego hasła.
Przykładem może być nauką reakcji psa na imię. Często słyszę ,,ale wczoraj nam wychodzi i reagował”. I ja wierzę. Zdaje sobie sprawę, że pies będąc w trybie pracy zamkniętej w schemacie imię – przyjście – nagroda – zwolnienie – odejście – imię – przyjście – nagroda – zwolnienie – odejście – imię….. wszedł w swego rodzaju trans, który stwarzał pozory nauczonego zachowania. Jednakże nowy dzień, nowe miejsce, nowa sytuacja tworzą w głowie psa inny obraz. Wtedy wystarczy niewielkie cofnięcie się w etapach nauki, szybkie, często jedno powtórzenie przypominające zasadę działania hasła. Pies potrafi analizować oraz posiada pamięć długotrwałą, stąd nie trzeba za każdy razem zaczynać nauki od zera. Wraz z gromadzonym doświadczeniem pies nie potrzebuje już tyle wskazówek, lecz płynie reaguje na imię w różnych sytuacjach.
Brzmi banalnie czy skomplikowanie?
Z moich obserwacji wynika, że często za szybko oczekujemy od psa generalizacji, czyli wykonywania hasła zawsze i wszędzie. Lub też wcześnie się podajemy, twierdząc, że pies się niczego nie nauczy, skoro kolejnego dnia nie pamięta jednej rzeczy. Może warto zastanowić się czy stworzyliśmy wystarczającą ilość sytuacji oraz powtórzeń, aby doszło do utrwalenia? A co jeśli błąd leży po naszej stronie w postaci zmiany słowa, mowy ciała, wskazówki optycznej albo braku pomocy na początkowych etapach nauki? Czy aby nagradzanie było prawidłowe i wartościowe? A może nasz pies doskonale zna jakieś zachowanie na hasło, ale to nam się nie chciało go dopracować? Nie wińmy od razu psa za wszystko co złe. Nie oczekujmy rzeczy, których psu nie pokazaliśmy. Praca z psem to praca zespołowa, w której człowiek ma ogromny udział. Pamiętajcie o tym!
Mówi się, że ,,bez pracy nie ma kołaczy”. Nie ma nic od razu. Warto analizować, ćwiczyć, planować, choć i czasem dać się ponieść chwili. Najcenniejszy jest czas i zrozumienie.